Recensie: De Twaalf Gezworenen van Noord Nederlands Toneel

●●●○○

DE TWAALF GEZWORENEN

NOORD NEDERLANDS TONEEL


Door RiRo, gezien 1 maart 2015


Reginald Rose's Twelve Angry Men is het verhaal van een jury die moet beslissen of een jonge man, aangeklaagd voor moord op zijn vader, schuldig is of onschuldig. Ze moeten tot een unanieme uitspraak komen. Lukt dat niet, dan wordt de rechtszaak overgedaan. Als de beraadslagingen beginnen, zijn elf van de twaalf ervan overtuigd dat er sprake is van schuld, slechts één jurylid vindt dat er twijfel is. Dat jurylid, een architect, probeert de anderen ervan te overtuigen dat ze de beklaagde niet 'beyond any doubt' schuldig kunnen verklaren.

Voor mij is De Twaalf Gezworenen een stuk waarin de twaalf juryleden in de discussies die ze met elkaar voeren steeds duidelijker hun onderliggende emoties laten zien. Met als meest memorabel het racistische onderbuikgevoel van jurylid tien, de door persoonlijke ervaringen getriggerde frustratie van jurylid drie, en het moeilijk te onderdrukken gevoel van intellectuele superioriteit van jurylid acht.

Zo'n stuk komt het best tot zijn recht als die onderliggende gevoelens zichtbaar worden door een subtiele manier van acteren. Een acteur moet proberen zo te spelen dat het voor de toeschouwer lijkt alsof zijn personage als het ware zelf wordt verrast, zelf wordt overmand door zijn onderdrukte gevoelens.

Nu wordt het tijd om iets te zeggen over de voorstelling die ik heb gezien. De opkomst van de twaalf acteurs zou je nog traditioneel NNT-stijl kunnen noemen. Maar daarna! Ik zit meteen op het puntje van mijn stoel. Wat een overrompeld begin! Wat schitterend om te zien! Ik popel om er een beschrijving van te geven, maar dan geef ik de verrassing van deze voorstelling weg. Ik zeg alleen dit: licht, kleuren, muziek, beweging, het ziet er prachtig uit!

Maar. Hoe mooi ook, toch gaat de vorm die regisseur Guy Weizman in samenwerking met André Joosten heeft gekozen, de inhoud van de voorstelling steeds meer in de weg zitten. Want die vorm vertraagt niet alleen het drama, het haalt er ook de intensiteit uit. Daardoor krijgen lang niet alle acteurs de kans hun personage psychologisch de nodige diepgang te geven. Als de verrassing van de vorm er een beetje af is, gaat dat me storen.

Het is vooral te danken aan het uitstekende spel van Bram Coopmans als jurylid acht, Loek Peters als jurylid drie en Martijn de Rijk als jurylid vier, dat ik wat inhoud betreft toch nog een redelijk goede voorstelling heb gezien.

In de oorspronkelijke tekst van Reginald Rose gaat het om een negentienjarige verdachte, een jonge man dus. In de vertaling/bewerking is dat een jongen van zestien geworden. Geen idee waarom.
 
Ga voor de speellijst en voor meer informatie naar: het NNT

Geen opmerkingen:

Een reactie posten